Bakan Yanık “Türkiye sığınmacılara 45 milyar dolar harcadı” sözlerini açıkladı: Yardım değil, yapılan hizmetlerin maliyeti bu oranda
Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, Habertürk TV’de Mehmet Akif Ersoy’un sorularını yanıtladı. Bakan Yanık, Düzce sarsıntısı, toplumsal yardımlar ve sığınmacılar üzere birçok mevzuda kıymetli açıklamalarda bulundu.
“SIĞINMACILARA 45 MİLYAR DOLAR HARCADIK”
Bakan Yanık 2 gün evvel Avrupa Birliği (AB) Türkiye Delegasyonu Lideri Nikolaus Meyer-Landrut’un da katıldığı imza merasiminde “Türkiye, sığınmacılara yönelik insani yardım çalışmalarına uluslararası toplumun verdiği desteğe nispetle daha yüksek bir oranda katılmış ve kendi öz kaynaklarından yaklaşık 45 milyar dolar harcamıştır.” sözlerini kullanmıştı. Programda bu tabirleri hatırlatılan Yanık, kelamlarına açıklık getirdi.
“TÜRKİYE OLARAK YAPTIĞIMIZ İŞİ ANLATMAYALIM MI?”
45 milyar dolarlık sayının yapılan yardımlar olmadığını belirten Bakan Yanık, “4,5-5 milyon civarı sığınmacı var. Suriyeliler, Afganlar var. Bunlarla alakalı sıhhat hizmetinden sığınmacılar da yararlanıyor. Yol hizmetinden, eğitim hizmetinden yararlanıyorlar. Sığınmacı bayanlar şiddet tehdidi güvenliğin maliyeti var. Yaklaşık 5 milyon insan için harcanan hizmetlerin maliyeti bu orandadır. Efendim 45 milyar dolar 5 milyon kişi varsa deniyor. Kişi başına 200 bin lirayı insanların avucuna sayıyoruz formunda değil. Bunun totaldeki toplumsal külfeti sığınmacı şahıslara sağlanan fiyatın maliyet hesaplamasından bahsediyoruz. Türkiye olarak yaptığımız işi milletlerarası platformlarda anlatmayalım mı? Buna sizin de ortak olmanız gerekir diye söylemeyelim mi? Nakdi yardımları memleketler arası fonlardan kullanıyoruz. Toplam vatandaş, herkes için irtibat hizmetinden, yola kadar, sokak aydınlatmasından bütün maliyetten bahsediyoruz. Bunu bütün vatandaşlarımız için hayata geçiriyoruz. Bu maliyetin genel tablosunu çıkarıyoruz.” dedi.
Bakan Yanık’ın açıklamalarından satır başları şöyle:
“Düzce sarsıntısında şükürler olsun ki can kaybı yok, yaralılarımızın da durumu giderek güzelleşiyor. Bakanlık olarak afet müdahale kapsamında sorumlu bakanlıklardan birisiyiz. Düzce sarsıntısından haberdar olur olmaz organize olduk. Alanda psiko toplumsal dayanak takımlarımız, Toplumsal Dayanışma ve Yardımlaşma Vakfımızın temsilcileri alana indi. Şu ana kadar 3140 bireye psiko dayanak sağlamışız. Vatandaşlarımızın eşya gereksinimlerinden kayıplarına dair tespit yapılıyor.
“DÜZCE’YE İLK ETAPTA 1 MİLYON TL KAYNAK GÖNDERDİK”
Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşma Vakfımız tarafından 1 milyon liralık kaynak Düzce’ye birinci akut muhtaçlıklar için gönderildi. Ziyan tespiti netleştikten sonra gerekli takviyeleri vatandaşlarımıza tekrar sağlayacağız.
EŞİ VEFAT ETMİŞ BAYANLARA YAPILAN YARDIMLAR
Eşi vefat etmiş 18 yaş altı en az üç çocuğu olan bayanlara konut ve barınma dayanağımız var. İnsan olarak hepimizin temel muhtaçlıkları var. Güvenlik, sıhhat, barınma, eğitim vs. Barınma, bilhassa eşi vefat etmiş, gelir durumu düşük, 3 ve üzeri çocuk. En dezavantajlı kümeden başlayarak onların muhtaçlıklarını giderdikten sonra, orayı tamamlayıp iki çocuklu, tek çocuklu, çocuksuz, evli olmayan erkek yahut bayanların da olabilir. Bunlara peyderpey ulaşmak, bizim yaptığımız bu. En dezavantajlı kümeden başlayarak, toplumsal refahın adil dağıtımına uygun halde bileşenleri çoğaltalım diye düşündük. Gelir durumuna nazaran barem oluşturduk. Çocuk bileşeni ekledik. Hanelerin çocuk sayısına nazaran desteklenmesi noktasında. Doğalgaz dayanağı sağlıyoruz. Elektrik tüketim takviyesi sağlıyoruz. Şayet hanede daima elektrik tüketmeye bağlı aygıt kullanan engelli vatandaşlarımız varsa o muhtaçlıkları karşılıyoruz.
Buradaki ölçü cinsiyet ya da istihdama katılıyor olmak değil, hanedeki kişi sayısı ve kişi başına düşen gelir. Bizim toplumsal yardımlarımızın yüzde 65 oranında yararlanıcıları doğal olarak bayanlar. Gelir dağılımı dikkate alındığı için. Yeni açtığımız başlıklar var. Aile dayanak programı, vefa dayanak programlarının ulusallaşması, aşevi programlarımızın ulusal karaktere dönüşmesi, 0-14 yaş kümesi çocuklarda tip 1 hastalığında deri altını ölçen aygıt teminini sağlıyoruz. Yaklaşık 12 bine yakın çocuğumuz bundan yararlanacaklar. Duruma nazaran tekrar genişletilebilir çalışmalar bunlar.
İSTANBUL SÖZLEŞMESİ
İstanbul Mukavelesi bir çerçeve metin. Bayana yönelik şiddetle gayrette taraf devletlerin ne tıp çalışmalar yapması gerektiğini prensipte düzenleyen metin. İstanbul Mukavelesi’nin düzenlediği ekonomik, hukukî, tıbbi dayanak vesaire. Siz kendi iç hukukunuzda gereksiniminiz olan noktaları tamamlarsınız. İstanbul Kontratı kendi başına kurucu bir metin değil. Bugün bayana yönelik şiddet hata, kontrattan çıktık, bayana yönelik şiddet kabahat olmaktan çıktık bu türlü bir şey yok. Bayana yönelik şiddetle gayret araçlarını oluşturmanız değerli olan. Yasal altyapının oluşturulması, ceza hukukunda cezaların orantılı oluşturulması, uygar hukuk ve müdafaa hukukunda değişiklikler yapıldı. Bayanların şiddet tehdidi altında olanların can güvenliği için sistemlerin oluşturulması. Bizim KADES uygulamamız, elektronik kelepçe uygulamamız, sıhhat önleminin verilmesi. Toplumsal farkındalılığı oluşturursunuz.
İstanbul Sözleşmesi’nin işaret ettiği gerekli düzenlemeleri alıyorsanzı yaşatır. Uygulama karşılığını oluşturuyorsanız. Siz bir metni çerçeletip duvara asıyorsanız o metin yaşatmaz. Türkiye’nin bayana yönelik şiddetle gayret uğraşı 2002’den başlayarak aralıksız, kesintisiz, çok samimi biçimde devam etmiştir; hala da devam ediyor. Aynen sosyal yardımlarda olduğu gibi, şiddet meselesinde 2002’de şiddetin tarifi, kapsamı, müracaat yolları hudutlu olmasına karşın bugün hem kapsamını genişletme ve şiddet mağdurlarının hukukî, sosyay sistemlerine müracaat etmesinde kıymetli uzaklık katettik. Bizim şiddetle uğraşta amaç noktamız sıfır toleranstır. Bir tek bayan şiddete uğruyorsa çabamız birebir kararlılıkla sürmek zorundadır.
BAŞAK CENGİZ CİNAYETİ
Kıyaslama olarak söyleyeyim; tasnifi bu manada kıymetli. 2019’da 337 kadın cinayeti olmuş. Kadın cinayeti nedir, kadınların tarafı olduğu her olay kadına yönelik şiddet olarak değerlendirilmiyor. Nedir o kapsam? Kadın olmaktan kaynaklı karşılaştıkları ayrımcılık, şiddet eylemleri, uğradıkları şiddet. Bunu şöyle örnekleyeyim; Allah’tan tekrar rahmet diliyorum. Başak Cengiz’in failini hatırlıyorsunuz. Sokakta samuray kılıçla ‘birine saldıracaktım, bayan olduğu için bana direnç edemeyeceği için ona saldırdım’ diyor. Kadın cinayeti işte bu. 2020’de 268, 2021’de 309 bayan cinayeti olmuş. Yüzde 7 bir azalış var. Bu bize gösterdiğimiz uğraşın faal sonucu olduğunu gösteriyor. O vakit aralıksız devam edeceğiz. Önlem tekniklerimizi çoğaltarak devam edeceğiz. Hukukî altyapımızı güçlendirmeye devam ediyoruz.”
